Systemic Lupus Erythematosus(SLE): Simptom, Punca dan Cara Rawatan

Systemic Lupus Erythematosus yang lebih dikenali sebagai SLE merupakan salah satu penyakit kategori ‘Autoimmune’. Autoimmune membawa maksud sel imun badan kita sendiri akan bertindak menyerang sel-sel lain dalam badan kita. Disebabkan perkara itu, semua organ dalam pesakit SLE boleh diserang dengan penyakit ini.

Masalah SLE

Lebih kurang 90% penyakit SLE berlaku pada kaum wanita. Ia merupakan salah satu penyakit autoimmune dimana sel pertahanan badan menjadi bercelaru dan menyerang sel badannya sendiri. Ini menyebabkan kesemua tisu dan organ dalam badan boleh diserang oleh SLE.

Disebabkan ia boleh menyerang pelbagai organ, maka ia boleh mempunyai pelbagai simptom tetapi terdapat beberapa simptom yang tipikal menunjukkan seseorang itu mempunyai SLE seperti demam yang berpanjangan, bengkak-bengkak sendi, ruam yang seperti rama-rama pada muka(butterfly rash) dan beberapa simptom lagi

Diagnosis penyakit SLE memerlukan pemeriksaan secara klinikal dan juga dibuktikan dengan keputusan ujian darah.

Bagaimana SLE berlaku?

SLE adalah penyakit autoimmune dimana ia melibatkan keradangan pada pelbagai sistem badan disebabkan penghasilan antibodi yang menyerang sel badan kita sendiri. Walaupun kita tidak tahu secara spesifik berkenaan punca SLE tetapi pelbagai faktor telah diperhatikan menjadi penyebab kepada SLE dan ia melibatkan genetik, epigenetik, etnik, hormon dan juga faktor persekitaran

Beberapa teori telah dikemukakan dan kajian pun telah membuktikan. Tetapi ia masih satu rangkaian maklumat yang belum bersambung antara satu sama lain. Jadi punca spesifik kepada penyakit tersebut masih lagi tidak diketahui.

Masalah pembersihan sel yang telah mati

Salah satu proses yang dikesan bermasalah pada pesakit SLE adalah kurangnya keberkesanan dalam pembersihan sel badan yang telah mati. Kematian sel badan adalah perkara biasa dan ia berlaku jika sel badan tersebut telah sampai usianya

Perlu diketahui ketika sel badan kita mati, salah satu sel yang lain pula akan memakan dan menguraikan sel dan komponen dalam sel tersebut. Sel ini dinamakan sebagai ‘phagocyte’

Tetapi di dalam pesakit SLE, mekanisma tersebut bermasalah. Kebanyakkan daripada sel yang mati tidak di dimakan oleh sel tersebut menyebabkan banyak komponen daripada sel yang mati keluar ke dalam darah mahupun tisu badan.

Disebabkan komponen sel ini terlalu tinggi, maka ia akan dikesan oleh sel imun badan seperti ‘antigen-presenting cell’. Disinilah bermula proses sel imun badan menghasilkan antibodi terhadap badannya sendiri. ‘Antigen-presenting cell’ akan mengesan komponen daripada sel yang telah mati dan ia menghasilkan respon sama seperti apabila berhadapan dengan kuman seperti bakteria. Lalu ia akan berhubung dengan sel darah putih yang bertanggungjawab menghasilkan antibodi iaitu B-cell

B- cell pula akan menghasilkan antibodi yang akan melawan komponen-komponen sel yang dikesan pada awalnya tadi. Ini menyebabkan sel badan mati dan keradangan berlaku.

Beberapa faktor yang mempengaruhi

1) Genetik: Jika ada ahli keluarga yang mempunyai SLE, anda mempunyai risiko yang lebih tinggi untuk menghadapi perkara yang sama berbanding orang lain
2) Jantina: Kaum wanita mempunyai peratusan yang lebih tinggi untuk menghadapi penyakit ini
3) Etnik: Kaum perempuan dari Asia mempunyai peratusan yang lebih tinggi menghidapi SLE jika dibandingkan dengan kaum wanita daripada eropah

Anda ada sebarang masalah kesihatan? Tanyakan soalan anda disini

Tanya Soalan

Simptom SLE

Disebabkan SLE boleh menyerang semua sistem badan, ia mempunyai pelbagai simptom seperti:

Demam yang berpanjangan
Sendi yang bengkak dan sakit
Ruam terutamanya di bahagian muka yang seakan-akan bentuk rama-rama(butterfly rash)
Kuku dan jari yang kebiru-biruan(dikenali sebagai Fenomena Raynaud)
Kulit yang sensitif terhadap matahari
Ulser yang banyak dalam mulut

Ia juga mempunyai simptom-simptom lain bergantung kepada organ ataupun sistem badan yang diserang. Sebagai contoh:

Sawan ataupun pengsan: selalunya berlaku apabila SLE menyerang bahagian otak
Sakit sendi: Apabila SLE menyerang sendi
Susah bernafas: Apabila SLE menyerang bahagian paru-paru ataupun bahagian jantung
dan banyak lagi

Periksa Simptom anda Di Sini

Komplikasi

SLE boleh menyerang mana-mana organ dalam badan. Bermaksud setiap daripada organ tersebut boleh rosak disebabkan SLE. Beberapa komplikasi yang boleh dalam SLE adalah

Cerebral lupus: Perkara ini berlaku apabila sel badan sendiri menyerang otak dan menyebabkan keradangan pada bahagian tersebut. Lalu timbulah simptom seperti sawan, tidak sedarkan diri, halusinasi dan pelbagai simptom lagi yang melibatkan fungsi otak
Kegagalan buah pinggang
Paru-paru berair
Kerosakkan pada sendi hingga menyebabkan limitasi pada pergerakan sendi tersebut
Keradangan pada pankreas
Keradangan pada otot jantung

Kadar kematian

Kadar kematian sebelum ini iaitu pada tahun 1955, adalah sangat tinggi. Dimana hanya 50% sahaja daripada pesakit mampu hidup lebih daripada 5 tahun setelah disahkan menghidap SLE.

Kemajuan dalam bidang perubatan menyebabkan pesakit SLE mampu hidup dengan lebih lama. Sekarang ini, 90% daripada pesakit mampu hidup lebih daripada 15 tahun dengan bantuan ubat-ubatan

Diagnosa-diagnosa lain

Beberapa diagnosa lain juga boleh difikirkan kerana ia mempunyai simptom yang sama seperti:

Rheumatoid arthritis
Psoriasis
Sjogren syndrome
Scleroderma
Polymyositis
Infective endocarditis
Anti-phospholipid syndrome

Pengesahan diagnosis

Untuk mengatakan seseorang itu mempunyai SLE, ia perlu memenuhi beberapa kriteria. ‘American College of Rheumatology(ACR)’ telah menggariskan kriteria tersebut. Seseorang itu kemungkinan besar mempunyai SLE jika 4 kriteria ini dipenuhi daripada 11 kriteria yang ada. Ianya adalah

Serositis iaitu keradangan pada lapisan serosa. Lapisan serosa ini selalunya meliputi organ paru-paru dan juga jantung
Ulser dalam mulut
Arthritis: keradangan berserta sakit pada sendi
Photosensitivity: sensitif kepada cahaya matahari
Masalah pada darah: Mempunyai kekurangan pada sel darah merah, sel darah putih mahupun platlet
Gangguan pada fungsi buah pinggang: Pesakit SLE yang mempunyai masalah buah pinggang boleh dikesan dengan memeriksa air kencing mereka. Pesakit yang ada masalah akan menunjukkan kehadiran protein
Kehadiran antibodi jenis Anti-nuclear antibodi
Kehadiran antibodi jenis yang lain seperti Anti- dsDNA, Anti-smith, Anti phospolipid antibodi.
Masalah saraf yang melibatkan sawan dan halusinasi
Ruam pada muka yang berbentuk rama-rama
Ruam Discoid yang berbentuk bulat, ditepinya berwarna kemerah-merahn

Ujian Pemeriksaan

Beberapa penyiasatan boleh dibuat untuk mengesan sama ada pesakit mempunyai SLE ataupun tidak. Ujian yang lain pula boleh dilakukan untuk melihat komplikasi yang mungkin terhasil daripada penyakit ini

Pengesanan penyakit

Terdapat beberapa ujian darah yang boleh dilakukan untuk mengesahkan seseorang itu mempunyai SLE iaitu:

Pengesanan Anti-Nuclear Antibodies(ANA)
Pengesanan Anti-dsDNA antibodi
Pengesanan Anti-Smith antibodi
Full blood clount: untuk melihat bilangan sel darah putih, sel darah merah dan platlet di dalam darah

Siasatan untuk kesan komplikasi

Jika pesakit disyaki mempunyai komplikasi daripada penyakit SLE, beberapa penyiasatan boleh dibuat:

X-ray dada: Boleh dibuat untuk mengesan paru-paru berair
CT-scan: Boleh dibuat untuk mengesan cerebral lupus(keradangan bahagian otak)
Fungsi Buah pinggang(renal profile): Fungsi buah pinggang boleh diperiksa dengan pengambilan darah

Rawatan Systemic Lupus Erythematosus

Rawatan SLE bergantung kepada keterukkan penyakit tersebut berserta komplikasi yang dihadapi

1. Serangan SLE ringan

Serangan ringan hanya melibatkan kulit, sendi dan otot boleh dirawat dengan menggunakan ubat tahan sakit seperti non-steroidal anti-inflammatory drugs(nSAID) dan juga steroid.
Serangan ringan bermaksud serangan SLE yang datang dan pergi dalam waktu beberapa hari sahaja

2. Serangan SLE yang teruk

Serangan SLE yang teruk selalunya melibatkan organ badan dan kekerapan serangan penyakit SLE adalah tinggi
Untuk pesakit seperti ini, penggunaan hydroxychloroquine mampu mengurangkan kekerapan serangan dan komplikasi daripada penyakit tersebut
Terdapat jenis ubat yang lain jika ubat hydroxychloroquine tidak berkesan. Sebagai contoh Belimumab, Rituximab dan beberapa jenis ubat yang lain.
Penggunaan ubat ini perlulah dibawah pengawasan doktor