Apakah khasiat buah anggur kepada kesihatan? Artikel ini akan membincangkan khasiat buah anggur, kandungan nutrisinya dan juga komponen yang sihat di dalam anggur.
Pengenalan
Pada abad yang ke-14 negara-negara yang beriklim empat musim telah dipopularkan dengan sejenis buah berjus yang mempunyai kulit yang lembut dari warna hijau, merah sehingga ungu. Buah tersebut lazimnya dimakan secara segar ataupun kering, bahkan melalui proses penapaian untuk menghasilkan “wine” [1].
Vitis Vinifera ataupun lebih dikenali sebagai buah anggur adalah merupakan tumbuhan yang menjalar yang tumbuh di Kawasan yang mempunyai iklim subtropika, Mediterranean dan juga di benua-benua yang mengalami iklim yang ekstrim [2]. Disebabkan anggur adalah buah-buahan yang hidup di pelbagai jenis tempat, maka kajian telah menemukan 20 jenis spesis buah anggur dari serata dunia [3].
Kandungan Nutrisi Buah Anggur
Tidak dapat dinafikan lagi buah-buahan sememangnya akan memberikan kombinasi rasa manis, masam ataupun pahit kepada si pemakannya. Menariknya, rasa manis yang terdapat pada buah-buahan datangnya daripada sumber karbohidrat.
Oleh yang demikian, pengambilan buah-buahan dalam pemakanan harian turut menyumbang kepada sumber tenaga yang penting. Jadual dibawah menunjukkan kandungan sumber karbohidrat, protein, lemak, vitamin dan juga mineral bagi 100g buah anggur.
| NUTRIENS | 100g BUAH ANGGUR |
| Karbohidrat | 16.3g |
| Protein | 0.8g |
| Lemak | 0 |
| Kalsium | 21mg |
| Zat besi | 0.5mg |
| Kalium | 118mg |
| Natrium | 9.0mg |
| Vitamic C | 7.6mg |
| Vitamin B1 | 0.05mg |
| Vitamin B2 | 0.06mg |
| Vitamin B3 | 0.3mg |
| Β-Karotin | 28.0µg |
Kita dapat lihat bahawa untuk setiap 100g buah anggur akan membekalkan sebanyak 16.3g karbohidrat di mana ianya bersamaan dengan sesenduk nasi ataupun sekeping roti. Berdasarkan Garis Panduan Pemakanan Malaysia, 2010, setiap individu disarankan untuk mengambil sekurang-kurangnya dua hidangan buah sehari sama ada bersama hidangan utama ataupun sebagai snek.
Anggaran satu hidangan bagi buah anggur adalah sebanyak 90-100g ataupun bersamaan dengan 8 biji. Walaubagaimanapun, bagi pesakit diabetes (kencing manis), anda dinasihatkan untuk mendapatkan konsultasi daripada doktor ataupun pegawai dietetik untuk mengelakkan sebarang komplikasi atau masalah kesihatan.
Anda ada sebarang masalah kesihatan? Tanyakan soalan anda disini
Komponen Berkhasiat di Dalam Buah Anggur
Tinggi Kandungan Fenolik
Kompaun fenolik lazimnya akan ditemui di dalam kebanyakkan sayur-sayuran ataupun buah-buahan. Ianya terdiri daripada asid fenolik, flavonoid, lignin, lignan, tannin, coumarin dan juga xanthose [4] [5]. Sebuah kajian telah mendapati bahawa kebanyakkan anggur hitam mempunyai kandungan kompaun fenolik yang lebih tinggi berbanding dengan anggur berkulit merah atau hijau [6].
Bahkan juga, pulpa buah anggur (bahagian yang berjus) mempunyai kadar aktiviti anti-oksidan yang lebih kuat berbanding dengan kulitnya. Kompoun bio-aktif ini akan bertindak sebagai scavenger terhadap radikal bebas yang boleh membawa kepada pelbagai masalah kesihatan seperti kanser, penyakit kardiovaskular, penuaan dan penyakit neurodegenerative [7].
10 Khasiat Buah Anggur kepada Kesihatan
1. Ekstrak Minyak Biji Anggur (Grapeseed Oil)
Setiap bahagian daripada buah anggur seperti kulit, isi, pulpa sehingga biji anggur mengandungi kandungan fenolik yang berbeza. Pada sekitar abad ke-14, ekstrak minyak biji anggur turut diberi jolokan “Minyak Diraja” di Mesir apabila ia digunakan untuk merawat masalah kulit. Disamping kandungan fenolik, eksrak minyak biji anggur juga mengandungi vitamin E yang turut sama bertindak sebagai anti-oksidan [8].
Sebuah kajian mendapati bahawa nano-emulsi minyak biji anggur telah memberi kesan peningkatan yang sangat signifikan terhadap kelembapan kulit dalam tempoh empat minggu. Memandangkan minyak biji anggur mendapat perhatian dalam bidang dermatologi, kajian yang lebih mendalam terhadap kesannya kepada kulit manusia masih boleh dijalankan lagi [8].
2. Memberi Perlindungan kepada Jantung
Proanthocyanidins merupakan salah satu daripada kelas flavonoid di dalam buah anggur yang memainkan peranan penting terhadap perlindungan jantung (kardiovaskular). Proanthyocyanidins mampu untuk menurunkan risiko pembentukkan plak lemak di dalam salur darah (atherosclerosis) dengan menggalakkan penyingkiran kolesterol ke dalam jus hempedu [9].
Ini akan membantu mengurangkan risiko serangan jantung (myocardial infarction) ataupun strok. Sungguhpun begitu, keperluan untuk menjaga pemakanan dan juga aktif melakukan aktiviti fizikal adalah menjadi keutamaan.
3. Kesan Anti Karsinogenik
Ekstrak daripada biji buah anggur (Grape Seed Extract, GSE) yang mengandungi procyanidins juga berpotensi sebagai anti karsinogenik terhadap beberapa jenis kanser iaitu kanser kulit, kolorektal, prostat dan juga payudara [10]. Disamping itu juga, kandungan resveratrol di dalam kulit buah anggur juga berpotensi sebagai agen anti-tumor dengan bertindak sebagai chemopreventive agent dan juga chemotherapeutic agent [11].
Berdasarkan Medical Nutrititon Therapy for Cancer 2000, pengambilan sayur-sayuran dan buah-buahan yang kaya dengan kandungan anti-oksidan dan juga phytochemical amat digalakkan bagi pesakit kanser, disamping mendapatkan rawatan daripada pegawai perubatan.
4. Baik Terhadap Penyembuhan Luka
Kajian mendapati bahawa kandungan resvertratol di dalam buah anggur mampu meningkatkan aktiviti penyembuhan luka terhadap haiwan. Resvertratol didapati mampu mengecutkan luka, menggalakkan sintesis vascular endothelial growth factor dan juga meningkatkan pembentukkan tisu penghubung [11].
5. Bertindak Sebagai Anti-Mikrob
Hampas buah anggur yang terhasil daripada proses perindustrian masih juga kaya dengan kandungan polifenol. Kajian mendapati bahawa hampas buah anggur mempunyai keupayaan merencat pertumbuhan bakteria [12].
6. Menyokong Fungsi Kognitif
Kajian terhadap warga emas yang sihat telah mendapati bahawa pengambilan ekstrak polifenol daripada buah anggur dapat membantu menambahbaik fungsi kognitif. Kandungan polifenol mampu mengembalikan fungsi saraf yang berkait dengan pembelajaran dan juga memori [13].
7. Anti Keradangan
Selain daripada fenolik, komponen hidrofilik dan juga lipolipid yang terdapat di dalam minyak biji anggur turut sama memainkan peranan penting di dalam merencatkan aktiviti keradangan. Minyak biji anggur juga mengandungi asid linolik, di mana, ianya turut mengandungi komponen lipolipid yang tinggi [8].
8. Kesan Anti-Diabetic
Resveratrol telah ditemukan mempunyai fungsi anti-hiperglisemik yang setanding dengan ubat untuk menurunkan gula dalam darah, talbutamide. Disamping itu, ianya juga turut mengurangkan risiko komplikasi diabetes seperti yang melibatkan buah pinggang (nephropathy)dan juga penglihatan (retinopathy) [14].
9. Mengurangkan Risiko Sindrom Metabolik
Kandungan polifenol yang tinggi di dalam buah anggur mampu mengurangkan risiko sindrom metabolik seperti hyperlipidemia, hyperglycemia dan juga tekanan darah tinggi. Hal ini kerana, kandungan polifenol yang bertindak sebagai anti-oksidan berfungsi untuk mengurangkan aktiviti lipid peroxidation [15].
10. Melindungi Mata
Proanthocyanidins adalah kompoun anti-oksidan yang berpotensi untuk melindungi tisu mata daripada tekanan oksidatif. Selain itu juga, ianya juga berpotensi untuk bertindak sebagai agen semulajadi yang menghalang daripada berlakunya kecacatan penglihatan yang berpunca daripada kandungan gula yang tinggi di dalam darah [4].
Kesimpulan
Walaupun terdapat pelbagai khasiat dan kelebihan buah anggur, bagi sesiapa yang sudah mempunyai masalah penyakit kronik seperti kencing manis dan darah tinggi, perlulah mendapat nasihat daripada doktor mahupun pakar pemakanan agar pengambilan buah ini tidak berlebihan hingga mengganggu rawatan penyakit sedia ada.
Diharapkan artikel khasiat buah anggur ini dapat memberikan sedikit sebanyak pengetahuan kepada para pembaca sekalian
Khasiat Buah yang Lain
| Buah Tembikai | Buah Betik |
| Buah Kulim | Buah Belimbing |
| Buah Bidara | Buah Kiwi |
| Buah Markisa | Buah Jambu Air |
| Buah Ciku | Buah Tin |
| Buah Pisang | Buah Anggur |
| Buah Epal | Buah Nanas |
| Buah Delima | Buah Jambu Batu |
| Buah Zaitun |
Rujukan:
- M. Shigyo, “Allium,” Genet. Resour. Chromosom. Eng. Crop Improv. Veg. Crop., vol. 3, pp. 245–269, 2006, doi: 10.1093/nq/s9-ii.31.88c.
- J. F. Terral et al., “Evolution and history of grapevine (Vitis vinifera) under domestication: new morphometric perspectives to understand seed domestication syndrome and reveal origins of ancient European cultivars.,” Ann. Bot., vol. 105, no. 3, pp. 443–455, 2010, doi: 10.1093/aob/mcp298.
- A. M. Fortes and M. S. Pais, “Chapter 12 – Grape (Vitis species),” in Nutritional Composition of Fruit Cultivars, M. S. J. Simmonds and V. R. Preedy, Eds. San Diego: Academic Press, 2016, pp. 257–286.
- S. R. S. Sindhu. S, “Versatile Health Benefits of Active Components of Grapes ( Vitis Vinifera ),” Food Sci., vol. 5, no. April, pp. 289–291, 2015.
- F. Cosme, T. Pinto, and A. Vilela, “Phenolic Compounds and Antioxidant Activity in Grape Juices: A Chemical and Sensory View,” Beverages, vol. 4, no. 1, p. 22, 2018,
- V. Cheynier, “Phenolic compounds: from plants to foods,” Phytochem. Rev., vol. 11, no. 2, pp. 153–177, 2012, doi: 10.1007/s11101-012-9242-8.
- R. Rani, S. Arora, J. Kaur, and R. K. Manhas, “Phenolic compounds as antioxidants and chemopreventive drugs from Streptomyces cellulosae strain TES17 isolated from rhizosphere of Camellia sinensis,” BMC Complement. Altern. Med., vol. 18, no. 1, p. 82, Mar. 2018,
- M. E. Martin, E. Grao-Cruces, M. C. Millan-Linares, and S. Montserrat-De la Paz, “Grape (vitis vinifera l.) seed oil: A functional food from the winemaking industry,” Foods, vol. 9, no. 10, pp. 1–20, 2020,
- N. Unusan, “Proanthocyanidins in grape seeds: An updated review of their health benefits and potential uses in the food industry,” J. Funct. Foods, vol. 67, no. November 2019, p. 103861, 2020,
- M. Kaur, C. Agarwal, and R. Agarwal, “Anticancer and cancer chemopreventive potential of grape seed extract and other grape-based products,” J. Nutr., vol. 139, no. 9, 2009, doi: 10.3945/jn.109.106864.
- B. Salehi et al., “Resveratrol: A double-edged sword in health benefits,” Biomedicines, vol. 6, no. 3, pp. 1–20, 2018,
- K. Faisal, S. S. Mosammad, and K. Heri, “Antimicrobial activities of grape (Vitis vinifera L.) pomace polyphenols as a source of naturally occurring bioactive components,” African J. Biotechnol., vol. 14, no. 26, pp. 2157–2161, 2015,
- G. Calapai et al., “A randomized, double-blinded, clinical trial on effects of a Vitis vinifera extract on cognitive function in healthy older adults,” Front. Pharmacol., vol. 8, no. OCT, pp. 1–8, 2017
- K. B. Pandey and S. I. Rizvi, “Role of red grape polyphenols as antidiabetic agents,” Integr. Med. Res., vol. 3, no. 3, pp. 119–125, 2014
- M. Akaberi and H. Hosseinzadeh, “Grapes (Vitis vinifera) as a Potential Candidate for the Therapy of the Metabolic Syndrome,” Phytother. Res., vol. 30, no. 4, p. 540—556, Apr. 2016, doi: 10.1002/ptr.5570.